Sinds de oprichting biedt de Mark Hoogstad Beurs ruimte aan journalisten om zich los van de waan van de dag te verdiepen in Rotterdamse verhalen. Wat heeft de beurs tot nu toe opgeleverd? Een terugblik op de winnaars, de verhalen en de impact.
De geest van de beurs
De Mark Hoogstad Beurs is opgericht ter nagedachtenis aan journalist Mark Hoogstad. Hij geloofde in journalistiek met diepgang, met oog voor de stad en haar verhalen. De beurs is bedoeld voor journalisten die zich tijdelijk willen losmaken van de dagelijkse productiedruk om zich te storten op een Rotterdams onderwerp met nationale betekenis. Elk jaar wordt een eenmalige bijdrage van maximaal €10.000 toegekend aan een journalist die zich vastbijt in zo’n verhaal, in welke vorm dan ook: geschreven, gefilmd of anderszins verteld.
Een overzicht van de winnaars
Eerste winnaar: Justus Cooiman
Tv-journalist Justus Cooiman maakte de documentaire “Insjallah – Nida’s emancipatiestrijd”. Hij kon deze film maken omdat hij als eerste de Mark Hoogstad Beurs kreeg toegekend. De documentaire geeft een inkijkje in de verloren campagne van NIDA. Cooiman volgde de op de islam geïnspireerde partij die bleef steken op een halve zetel. De documentaire is uitgezonden door RTV Rijnmond.
Artikel gaat verder onder de video
Tweede winnaar: Jochem van Staalduine
De tweede Mark Hoogstad Beurs ging in 2021 naar journalist Jochem van Staalduine voor een grote reportage over dakloze arbeidsmigranten in Rotterdam. Het doel van zijn onderzoek was om een verhaal van binnenuit te vertellen, met nadruk op het leven van arbeidsmigranten uit Polen en Roemenië. Deze groep is kwetsbaarder dan Nederlandse daklozen, omdat ze geen recht hebben op (nacht)opvang.
Van Staalduine deed intensief onderzoek naar hun positie. Mede dankzij de beurs kon hij vijf maanden lang in Rotterdam meelopen met hulpverleners en daklozen, wetenschappers interviewen en politici bevragen. Hij sprak vloeiend Roemeens en leerde Pools om het vertrouwen van zijn bronnen te winnen. Dat leidde tot een uitgebreide en indrukwekkende longread in De Groene Amsterdammer en vormt de opmaat naar een boek over hetzelfde onderwerp.
Artikel gaat verder onder de player
Derde winnaar: Jack Westerlaken & Lennaert Rooijakkers
Vlaardingen kent sinds de zomer van 2023 een ware Oekraïense enclave. Aan de rand van de stad is een nieuwe wijk verrezen, speciaal voor duizend Oekraïense vluchtelingen. Met flexwoningen, een schooltje en een sporthal kreeg de wijk de naam Mrija, Oekraïens voor “droom”. De documentaire Een Oekraïens Dorp in Vlaardingen onderzoekt of die droom ook werkelijkheid is, of dat het samenbrengen van duizend oorlogsvluchtelingen op één plek tot frictie leidt.
De documentaire stelt vragen over woningbouwbeleid, opvangstructuren en de toekomst van de bewoners wanneer de wijk in 2026 weer verdwijnt. De film ging op 8 januari 2025 in première in Kino Rotterdam en werd later uitgezonden door BNNVARA. Filmmakers Jack Westerlaken en Lennaert Rooijakkers werkten hiervoor samen met de uit Oekraïne gevluchte regisseur Turkawi Muhammad. Een Oekraïens Dorp in Vlaardingen is een productie van New West.
Wat de beurs mogelijk maakt
Voor de makers was de beurs cruciaal. Niet alleen vanwege de financiële steun, maar vooral omdat het ruimte gaf: ruimte om te onderzoeken, te twijfelen, door te vragen. Winnaars geven aan dat het zeldzaam is om in het huidige journalistieke klimaat zó lang en zó diep te kunnen graven in een onderwerp.
De projecten zijn stuk voor stuk voorbeelden van wat er kan ontstaan als journalisten tijd en vertrouwen krijgen. Zoals een van de winnaars het omschreef: “De beurs gaf me de adem die ik nodig had om het verhaal goed te vertellen.”
Vooruitblik
De Mark Hoogstad Beurs is meer dan een eerbetoon. Het is een investering in journalistiek met betekenis. In een tijd waarin snelheid en oppervlakkigheid vaak de boventoon voeren, herinnert de beurs ons eraan wat journalistiek ook kan zijn: traag, diepgravend, relevant.
De volgende ronde van de beurs staat alweer voor de deur. Wie volgt? Journalisten met plannen voor een Rotterdams onderwerp kunnen zich aanmelden via www.markhoogstadbeurs.nl.
De Mark Hoogstad Beurs geeft journalisten het vertrouwen en de middelen om te doen waar ze het beste in zijn: graven, vertellen, en Rotterdam beter begrijpen. En als de eerste projecten iets duidelijk maken, dan is het dit: diepgravende verhalen kunnen echt iets losmaken — in de stad, en ver daarbuiten.